Ze maken ons maar wat wijs over leer

en hangen er dan nog een label op ook.

Wat moet ge nu nog geloven?

Kan de mist wat optrekken alstublieft?

Anatomie van een dierenhuid.

Het schema toont de doorsnede van een dierenhuid. Er zijn twee kanten aan. De buitenzijde met het haar, heeft korrel structuur. Deze structuur is een compacte opeenstapeling van dode huidcellen. Ze geven de nodige bescherming tegen invloeden uit de omgeving en verhinderen dat schadelijke stoffen de binnenste lagen bereiken.

Daaronder zit de lederhuid. Soms noemt men deze laag ook wel corium of dermis. Als je goed kijkt dan zie je dat de lederhuid verticale vezels heeft aan de top en horizontale aan de basis. Aan de top zie je ook een robuuste, kruisgewijze rangschikking van de vezels. In de lagere gedeelten valt een losser verband op. De vezels van de lederhuid bevatten collageen dat sterkte biedt en elastine dat veerkracht geeft.

Wat is leer?

Veel mensen verwarren dierenhuiden met leer. Dat is verstaanbaar. Ooit hadden ze dezelfde functie.

Leer is een stof verkregen door dierenhuiden zo te bewerken (looien) dat ze soepel blijven en niet bederven.

(Van Dale)

Leer deel je in verschillende stappen in:

• De manier van looien
• De oorsprong van de huiden
• De toegepaste nabewerking

In de looierij bewerken vakmensen het leer. Ze walsen en slaan de lappen om. Uiteindelijk creëert de looierij een leer, geschikt als grondstof voor afgewerkte producten.

De kunst van het looien is een oud ambacht dat over de eeuwen heen een zekere evolutie onderging. Het looien zelf, verloopt nog altijd volgens traditionele stappen:

• het chemisch reinigen
• het ontharen,
• het zacht en soepel maken
• de inkleuring
• het opspannen en de droging

Op dit ogenblik gebruiken de looierijen twee methodes:

• Looien met plantaardige middelen, natuurlijke extracten van planten
• Looien met chroomzouten

Beide methodes maken hoog kwalitatief leer en beiden hebben pro’s en contra’s.

Na het looien split men de dikke dierenhuiden. Het leer is nu verder ingedeeld in drie verschillende types, volgens het deel van de huid.

“Full Grain” leer*

 

“Full Grain” leer is de buitenste laag van de huid. Het heeft de hoogste sterkte en kwaliteit door de kruisgewijze ordening van de vezels.

Over het algemeen toont de buitenste laag van de huid veel beschadiging door contact met de omgeving: vlekken, littekens, insectenbeten. De beschadigingen maken een groot deel van de huid onbruikbaar voor verdere verwerking.

Het aanbod “Full Grain” leer is dus laag. De combinatie van laag aanbod en hoge kwaliteit maakt van “Full Grain” het duurste leer op de markt.

“Full Grain” zal met ouder worden een wondermooie patina ontwikkelen, een antiek uitzicht.

“Top Grain” leer*

Om afval te beperken, schuurt de leerlooier de beschadigde laag van het “Full Grain” leer af. De afname beperkt hij tot een minimum. Enkel de bovenste cellen gaan er af.

Het verkregen leer noem je gecorrigeerd of “Top Grain”. “Top Grain” leer heeft een beetje minder sterkte dan het “Full Grain” leer. Het ontwikkelt wel een patina over de tijd, juist als “Full Grain”. “Top Grain” leer is er in voldoende hoeveelheid waardoor het minder duur is dan “Full Grain” leer.

“Genuine” leer*

“Genuine” leer is de onderste laag van de huid. Het gedeelte waar de vezels parallel gerangschikt zijn. De parallelle ordening verlaagt de sterkte van het leer aanmerkelijk. Ook de weerstand tegen slijtage is veel minder. “Genuine” leer is dan ook de laagste kwaliteit.

“Genuine” leer heeft geen kenmerkende korrel, wel een zeer glad oppervlak. Meestal perst de looierij het “Genuine” leer om er een kunstmatig patroon in te drukken. Oppervlakkig zie je dan een structuur, weliswaar met zeer regelmatig patroon.

Het “Genuine” leer is rijkelijk beschikbaar waardoor het, mede door de lage kwaliteit een lage prijs kent.

Tot slot

Identificatie van leer vereist een grondige kennis en expertise.

*Ik gebruik hier de Engelstalige benaming van het leer omdat er niet echt een eenduidige Nederlandstalige benaming voor is.